25 de Novembro: Historia das irmás Mirabal

Eran catro irmás, Patria, Minerva, María Teresa e Dede Mirabal, da República Dominicana; As tres primeiras son coñecidas polas súas atividades políticas clandestinas contra a tiranía do goberno Trujillista na República Dominicana (1930-1961). Na década dos 40, Minerva coñeceu un xoven político Pericles Franco Ornes, fundador do Partido Socialista Popular, recoñecido como anti-trujillista.

O día 12 de outubro de 1949, nunha festa celebrada en conmemoración do descobrimento de América e coa intención de homenaxear á sociedade da provincia de Espaillat, as irmás Mirabal foran convidadas polo propio gobernador e senador para participar. Compareceran Patria e seu marido Pedro Gonzales, Minerva e Dedé e seu marido Jaime Fernández e Don Enrique Mirabal, o pai.

Como a festa era ao aire libre e comezara a chover moi forte, as irmás resolveran marchar. Trujillo considerou isto coma unha falta de respecto; O gobernor da provincia de Espaillat, suxeriu que D. Enrique mandase unha carta de desculpas ao ditador, máis iso non calmou a Trujillo, que no día seguinte mandou prender a Enrique e Minerva . Minerva foi acusada de ser comunista, e foi intimidada a escribir unha carta a Trujillo, máis ela recusou. Depois de moito inistir os amigos, os dous foran soltos.

No día 25 de novembro de 1960, Patria, Minerva e Maria Teresa viaxaran para visitar a seus maridos na cadea. Voltando da viaxe o seu coche foi parado polos cómplices de Trujillo. O ditador mandou matar cada unha separadamente para así non sentiren a execución da outra. Finxeu un suposto accidente, pero todos sabían quen era o tal asasino. Depois da morte das tres, foi o comezo da decadencia do réxime de Trujillo.

A memoria desas valentes irmás mártires que arriscaran as súas vidas e as ofreceran efectivamente pola causa da muller nos enche de esperanza e nos dá forza para continuar loitando por una sociedade igualitaria na que mulleres e homes podamos vivir en fraternidade humana.

En honor a estas valientes cada 25 de noviembre se conmemora el Día Internacional de la No Violencia Contra la Mujer. Isto estableceuse no Primeiro Encontro Feminista Latinoamericano e do Caribe celebrado en Bogotá, Colombia no ano 1981.

Todos, mulleres e homes con sensibilidade ante este problema estamos a traballar para erradicalo. Cada quen coas súas forzas, nos concellos coma no noso, dende os centros educativos cada ano tratamos de aproximar aos máis pequenos aquelas razóns que nos fan iguais, ás veces evidentes e outras non tanto. Consulta esta dirección, que loita todo o ano, non só nestas datas pola igualdade. Pero podía ensinarvos máis. Moitas son as campañas que se están a promover para mellorar a situación, aínda que non hai que se relaxar porque falta moito para acadar os obxectivos que pretendemos. Alguén nos prestou isto:

A miña pequena colección

View more presentations from LorenaBG.

Tamén a chilena Cecilia Domeyko filmou as escenas de recreación histórica dos feitos acontecidos ás irmás Mirabal en Cuba en 2003 con actores de televisión e cine cubanos.

Mariposas, un documental sobre a vida destas irmás e a súa loita, nos anos 50, contra o dictador de República Dominicana, Rafael Trujillo.

Caín

José Saramago volve a ocuparse da relixión en Caín, a súa nova novela, que a editorial Alfaguara publica, na que redime ao seu protagonista do asasinato de Abel e sinala a Deus "como o autor intelectual ao despreciar o sacrificio que Caín lle ofrecera".












Saramago xa ten explicado a través do correo electrónico que o que quixo dicir con Caín é que "Dios no es de fiar. ¿Qué diablos de Dios es éste que, para enaltecer a Abel, desprecia a Caín?".

Casi 20 anos despois do seu discutido libro El evangelio según Jesucristo, que foi vetado polo Goberno portugués para competir polo Premio Europeo de Literatura, o Nobel luso fai un irreverente, irónico e mordaz percorrido por diversas pasaxes da Biblia pero non teme que volvan a crucificalo. "Algunos tal vez lo harán -explica Saramago-, pero el espectáculo será menos interesante. El Dios de los cristianos no es ese Jehová. Es más, los católicos no leen el Antiguo Testamento. Si los judíos reaccionan no me sorprenderé. Ya estoy habituado. Pero me resulta difícil comprender cómo el pueblo judío ha hecho del Antiguo Testamento su libro sagrado. Eso es un chorro de absurdos que un hombre solo sería incapaz de inventar. Fueron necesarias generaciones y generaciones para producir ese engendro".

José Saramago non considera este libro o seu particular e definitivo axuste de contas con Deus -"las cuentas con Dios no son definitivas", dice-, pero sí con los hombres que lo inventaron. "Dios, el demonio, el bien, el mal, todo eso está en nuestra cabeza, no en el cielo o en el infierno, que también inventamos. No nos damos cuenta de que, habiendo inventado a Dios, inmediatamente nos esclavizamos a él", explica el autor. Nega que a cercanía da morte, fai agora un ano debido a súa infirmidade, fixeralle pensar máis en Deus. "Tengo asumido que Dios no existe, por tanto no tuve que llamarlo en la gravísima situación en que me encontraba. Y si lo llamara, si de pronto él apareciera, ¿qué tendría que decirle o pedirle, que me prolongase la vida?".

E continúa Saramago: "Moriremos cuando tengamos que morir. A mí me salvaron los médicos, me salvó Pilar (su esposa y traductora), me salvó el excelente corazón que tengo, a pesar de la edad. Lo demás es literatura, y de la peor". Hai un ano, o escritor sorprendeu pola ironía e o humor que destilan as páxinas de El viaje del elefante (Alfaguara) e que agora volve con Caín. Para el é un misterio. E reflexiona: "No fue deliberado ni premeditado, la ironía y el humor aparecen en las primeras líneas de ambos libros. Podía haberlo contrariado e imprimirle un tono solemne a la narrativa, pero lo que está me vino ofrecido en una bandeja de plata, sería una estupidez rechazarlo".

O escritor empezou a pensar en Caín hai moitos anos. "Estaba en una especie de trance. Nunca me había sucedido, por lo menos con esta intensidad, con esta fuerza", recorda. Saramago, que una vez escribeu que "somos cuentos de cuentos contando cuentos, nada" e así sigue, se cadra é a mellor maneira de seguir vivo. "Es verdad. Tal vez la analogía perfecta sea la de la vela que lanza una llama más alta en el momento en que va a apagarse. De todos modos, no se preocupen, no pienso apagarme tan pronto". No seu blog aparece unha carta da presidenta da Fundación Saramago, Pilar del Río, na que anuncia aos lectores do Nobel que este Caín no os deixará indiferentes.Probade a ver! Dentro de nada na nosa biblioteca.

San Millán, impórtanos

Hoxe é festividade de San Millán (Aemilianus, en latín). E ti dirás, e quen é San Millán?. Este santo do que sabemos grazas a San Braulio( bispo de Zaragoza alá polo ano 626) que nacera en Berceo e fora morrer nunha covacha. Na súa vida fora pastor, pero abandonou as ovellas e a cítara por mor dun monxe chamado Felices que lle ensinou a crer.

Abandonou o seu traballo e quixo consagrarse a orar nun lugar apartado do mundo. Así pasou 40 anos de vida contemplativa no monte Distercio, case sen comer nin beber máis que o imprescindíbel para seguir vivindo.

Dídimo, o bispo de Tarazona, oíra falar del e ofreceulle levar a igrexa de Berceo onde el nacera. Aínda que San Millán dubidaba da súa valía para exercer de sacerdote, aceptou o cargo e durante uns poucos anos alí estivo, destacando en ciencia, prudencia e enxeño; pero a igrexa non medraba porque el daba todo o que tiña aos que o necesitaban. Outros viñeron a contarlle ao bispo o que ocorría e San Millán veuse obrigado a volver ao seu oratorio na montaña.

Son moitos os milagres deste santo en vida (devolver a vista aos cegos, curar paralíticos, sandar aos enfermos,...) pero tamén despois de morto. Así apareceuse na batalla de Simancas, logrando a victoria dos navarros e casteláns frente aos sarracenos, o que lle valeu o título de Patrón de España xunto a Santiago, polo menos atá o Concilio Vaticano II.

Morreu con máis de cen anos e foi enterrado nas Covas de Aidillo onde se levantou o Mosteiro de Suso (arriba, en castelán antigo). Este foi o escenario das primeiras palabras casteláns. POR ISO É QUE NOS IMPORTA SAN MILLÁN. Os monxes que alí vivían, hai máis ou menos 1000 anos, traballaban nun escritorio onde copiaban textos en latín, o códice (o Códice Emilianense 46, s. X -un diccionario cunhas 200.000 entradas- e as Glosas Emilianenses ou Códice Aemilianensis 60, s. XI) escrito nun latín, que el consideraba que a xente de a pé xa non comprendía e vai tomando notas para entender a gramática e aclarar os significados. A esas notas chamámolas glosas, Glosas Emilianenses. Na marxe dereita do folio 72r do códice Emilianense 60 lemos esta doxología, que en parte é tradución do latín e en parte colleita do glosador.

PRIMERAS PALABRAS ESCRITAS EN CASTELLANO
Cono aiutorio de nuestro dueno
dueno Christo, dueno Salbatore;
qual dueno get ena honore
et qual duenno tienet ela mandatione
cono Patre cono Spiritu Sancto
enos sieculos delo sieculos,
facamus Deus Omnipotes tal serbitio
fere ke denante ela sua face
gaudioso segamus. Amen.
Coa mediación do noso Señor,
don Cristo, don Salvador,
que comparte o honor
e a xerarquía co Pai
e co Espíritu Santo
polos séculos dos séculos,
Dios omnipotente nos faga servir
de tal maneira que nos atopemos
felices na súa presenza.


É interesante que neste mesmo Códice, noutras páxinas, recogénse tamén dúas anotacións, feitas polo mesmo monxe, en vasco. Trátase do máis antigo testimonio escrito conservado desta lengua.

O rey García Sánchez III de Navarra (ano 1052) quixo trasladar os restos do santo a un mosteiro que tiña construído nas proximidades pero os bois que o levaban pararon nun lugar e non poideron movelos, o que foi interpretado como que o santo non quería marchar de alí, así que nese mesmo lugar foi construído o Mosteiro de Yuso (abaixo, en castelán antigo, s. XI-XVIII) que posee una biblioteca monástica excepcional -onde se trasladaron os fondos de Suso- na que se incluen exemplares únicos medievais e o primeiro libro de poesía en español: Los Milagros de Nuestra Señora, do clérigo Gonzalo de Berceo.


Os dous mosterios están ubicados na Serra da Demanda, no alto curso do río Cárdenas, na Rioxa. Gardan unha distancia dun kilómetro. O de Suso está arriba na montaña e ten de telón de fondo La Cogolla (en latín cuculla:especie de capa para cubrir a cabeza e o corpo, que usaban os frailes) e o Yuso está na aba da montaña.

Todas as bibliotecas nunha

"Leer será en el futuro un acto de rebeldía"
Recollo este titular dunha noticia do periódico El País onde atopo unha entrevista co escritor arxentino Alberto Manguel. Autor de Una historia de la lectura (Lumen) , toda a súa obra non fai máis que recrear o mundo do libro. Aborda o nacemento da escritura, a aparición das primeiras bibliotecas, os códices, a imprenta e a evolución do mundo editorial.
En La librería de noche (Alianza) fai un percorrido polas grandes bibliotecas do mundo: dende a lendaria Biblioteca de Alexandría fundada polos ptolomeos no século III antes de Cristo, tan de moda pola película Agora de Amenabar, ata as bibliotecas actuais, todo co ánimo de chegar á biblioteca máis próxima para cada quen, a biblioteca da casa.

Pero o que me chama máis poderosamente a miña atención é unha serie de afirmacións que, como o título da entrevista, resultan subversivas. E que quede claro que eu escoito a Manguel e me oío a min mesma, aínda que coma eu non son escritora non o sei dicilo tan ben.
Destaco aquí tres momentos da entrevista e quizais mañá estean nas paredes na nosa biblioteca.

"La historia del libro corre paralela a la de la censura. Una de las cosas esenciales que proporciona la lectura es aprender a pensar, y no hay nada más peligroso para el poder que un pueblo pensante. La tarea del político es más fácil frente a un pueblo idiota, educarnos en la estupidez es quitarnos los libros, y eso siempre ha sido tarea de dictadores".

"El amor por la lectura es algo que se aprende pero no se enseña. De la misma forma que nadie puede obligarnos a enamorarnos, nadie puede obligarnos a amar un libro. Son cosas que ocurren por razones misteriosas, pero de lo que sí estoy convencido es que a cada uno de nosotros hay un libro que nos espera. En algún lugar de la biblioteca hay una página que ha sido escrita para nosotros".

¿La lectura queda finalmente como un acto de rebeldía? "Siempre lo ha sido. Primero porque se valora la acción y no la inacción y porque conduce a la reflexión, y eso siempre es peligroso. Y porque a través de la lectura empezamos a conocer quiénes somos. En el futuro, leer será no sólo un acto de rebeldía, sino también un acto de supervivencia. Si como lectores nos resignamos a que nos impidan leer la buena literatura nos vamos a condenar a ser menos humanos. Es un riesgo que, por supuesto, no podemos correr".

"Una vida sin literatura no es una vida humana" decía Ayala

Francisco Ayala García-Duarte naceu en Granada en 1906. Estudiou dereito en Madrid, ampliando os seus estudios en Alemaña a principios dos anos trinta, onde asistiu ao ascenso do nazismo.
Comeza a publicar as súas primeiras obras a mediados dos anos vinte (Tragicomedia de un hombre sin espíritu (1925), Historia de un amanecer (1926)). Nesta época mantén un intenso contacto con algúns dos intelectuais máis senlleiros da época, en especial, con José Ortega y Gasset.
A súa vinculación coa causa da República obligouno a marchar ao exilio, establecéndose en Arxentina ata principios dos anos cincuenta. Alí desenvolve unha intensa actividade cultural, traballando no periódico La Nación e na editorial Losada. Incómodo no país tralo triunfo do peronismo, trasladouse a Puerto Rico, onde coincidiu con Juan Ramón Jiménez, e en cuxa Universidade deu clases de dereito. Posteriormente trasladouse a USA, onde se adicou á ensinanza da literatura española nas universidades de Princeton, Nova Iorque ou Chicago.
Retornou a España en 1976, tralo final da ditadura. Chegaron entón os recoñecementos. En 1983 foi nomeado académico. En 1988 recibiu o Premio Nacional de las Letras. En 1991 se lle concedeu o Premio Cervantes. E en 1998 o Príncipe de Asturias de las Letras.
Foi autor dunha copiosísima producción, de carácter ensaístico e narrativo fundamentamente. A súa obra literaria ten dúas etapas claras. Unha primeira, caracterizada pola experimentación, e unha segunda, posterior á Guerra, de corte máis clasicista. A ironía, a crítica do poder, a deshumanización son algúns dos temas máis recurrentes na súa escritura. Por citar algunhas das máis salientables: Los usurpadores (1949), La cabeza del cordero (1949), Historia de macacos (1955), Muertes de perro (1958), El jardín de las delicias (1971), El hechizado y otros cuentos (1972).

R.I.P

Marcapáxinas

Propóñoche un xogo. Gustariache participar nun concurso? Verás, para o curso vindeiro non temos pensado cal vai ser o marcapáxinas que entregaremos cos libros na Biblioteca. Por que non nos fas ti unha suxestión? Como! Que non sabes como facer un marcapáxinas? Que formas poden ter? Que non tes ningunha idea da que partir?Pois ben, imoste poñer ao tanto sobre todas estas cousas e outras.
Queres saber como e onde xurdiron, dende cando hai marcapáxinas, se existen grupos de coleccionistas...

Se sigues a ler é que estar da cordo coa proposta. Pois ben, se queres esta información dámosche uns enderezos onde poder atopar respostas a todas as preguntas anteriores e a outras máis.

Paréceme estar oíndo que non sabes como facer un. Pois se pinchas aquí vanche aprender como elaborar un ben orixinal, pero non sei se será o peor inimigo da nosa biblioteca, ti que opinas? E se queres practicar o teu inglés, mira neste sitio.

Se premes aquí poderás atopar a unha muller que ten creado un blog para promocionar o coleccionismo de marcapáxinas en Chile en particular e en América Latina en xeral . Verás que a autora deste blog admite axudas, suxestións, comentarios e todo tipo de aportes. Poderías publicar nel o teu marcapáxinas, que che parece?

Pero si o que queres é ver unha chea de puntos de lectura ordenados por temas, categorias, etc en francés, deberás premer aquí, se o que desexas e ver bookmarkers bastante infantiles, ésta é a túa dirección, que queres ver un museo alemán do marcapáxinas?, pois aí che vai.

Seguro que tes oído falar da editorial Kalandraka e incluso tes lido algún libro publicado por eles, pois agora fanche esta proposta.

E que che parece ver unha estupenda mostra de puntos de lectura en catalán pero tamén en galego e outras coleccións interesantes, coma esta e de seguir nesta historia seguro que chegarás a destinos tan curiosos como este, de onde sacamos a foto de arriba e estoutro, onde poderás admirar ademais do que tratamos, unha das bibliotecas máis fermosas do mundo.

Animate a participar! Esto é só o comezo do que pode chegar a ser unha gran afición e ti un gran coleccionista.